พุทธจักรวาลวิทยา

เทศกาลโคมไฟ (元宵節, 元宵节, Yuánxiāo jié ) หรือเทศกาล Shangyuan (上元節, 上元节, Shàngyuán jié ) ได้รวมอยู่ในการเฉลิมฉลองวันตรุษจีน เทศกาลโคมไฟนี้มีการเฉลิมฉลองในวันที่พระจันทร์เต็มดวงครั้งแรกในช่วงปีใหม่ตามปฏิทินจีนแบบดั้งเดิม ปฏิทินจีนและปฏิทินเอเชียอื่นๆ รวมเดือนทางจันทรคติและปีสุริยคติเข้าด้วยกันเป็นปฏิทินจันทรคติ ดวงจันทร์หมุนรอบโลก 12 รอบ ใช้เวลา 354 วัน ดังนั้นปฏิทินจันทรคติจึงเพิ่มเดือนอธิกสุรทินให้เพิ่มเป็นปีที่พิเศษมามากกว่า 19 ปี ดังนั้นเดือนทางจันทรคติและปีสุริยคติจะผสานกันอีกครั้งในช่วงเวลานี้ จุดสำคัญของเทศกาลโคมไฟคือการถือโคมกระดาษออกไปในยามค่ำคืนและไขปริศนาบนโคมไฟนั้น ซึ่งโคมไฟเหล่านี้จะมีข้อความแห่งความโชคดี การได้พบกันใหม่ของครอบครัว การเก็บเกี่ยวที่อุดมสมบูรณ์ ความเจริญรุ่งเรือง และความรัก  ที่มาของเทศกาลตรุษโบราณ ในตำนานต่างๆ ได้อธิบายถึงที่มาของเทศกาลโคมไฟ บ้างก็ว่าจักรพรรดิหยกโกรธที่นกตัวโปรดของพระองค์โดนฆ่าเลยมีประสงค์ที่จะทำลายผู้คนด้วยไฟ ประชาชนที่อยู่ภายใต้การตัดสินคดีของจักรพรรดิหยกจึงตัดสินใจที่จะจุดโคมแดง… Read More »ปริศนาของเทศกาลพระจันทร์เต็มดวง

พญานาคฝังลึกอยู่ในตำนานพื้นบ้าน ศิลปะ และความเชื่อของชาวเอเชีย เปรียบได้กับมังกรซึ่งมีลักษณะหลายอย่างคล้ายคลึงกันกับสัตว์เลื้อยคลานในตำนาน ทั้งตำนานเอเชียและคัมภีร์ฮีบรูจัดกลุ่มพญานาคและมังกรไว้ด้วยกัน พระคัมภีร์ภาษาฮีบรูยังบันทึกการเผชิญหน้าระหว่างงู/มังกรกับพระเจ้าผู้สร้างในตอนแรกเริ่มของประวัติศาสตร์มนุษย์อีกด้วย ซึ่งทั้งหมดนี้ส่งผลกระทบต่อประวัติศาสตร์และชีวิตของเราในปัจจุบัน พญานาคและมังกรที่ถูกวาดภาพไว้ในเอเชีย ประเทศต่างๆ ในเอเชียแสดงภาพพญานาคแตกต่างกันไป แต่มักถูกบรรยายและพรรณนาว่าทรงพลังและฉลาด พญานาคมีความเกี่ยวข้องกับน้ำและเชื่อกันว่าอาศัยอยู่ในถ้ำหรือโพรงใต้ดิน ด้วยบทบาทนี้พวกเขาจึงเชื่อมต่อกับยมโลก (ปาตาลา หรือ นาคโลกา) ตำนานทางพุทธศาสนามอบพญานาคให้กับนาคโลกะเพราะศากรา  ( สันสกฤต : शक्र ;  บาลี : सक्क ) ผู้ปกครองแห่งสวรรค์ดาวดึงส์เอาชนะพวกมันได้ ในประเพณีทางพุทธศาสนา มุจลินท์เป็นนาคที่สำคัญที่สุด ครั้งหนึ่งนาคตนนี้ได้ปกป้องพระพุทธเจ้าจากลมพายุในขณะที่พระพุทธเจ้านั่งสมาธิ ศิลปะเอเชียวาดภาพพญานาคเป็นงู มักมีหลายหัว หรือเป็นครึ่งคนครึ่งงู มังกรก็มีความเกี่ยวข้องกับน้ำเช่นเดียวกับพญานาค ศิลปะเอเชียโดยทั่วไปจะพรรณนาถึงมังกรที่มีลำตัวยาว โค้งงอ คล้ายงู มีสี่ขา มังกรยังเป็นสัญลักษณ์ของพลัง ความแข็งแกร่ง และความโชคดีสำหรับผู้ที่คู่ควรกับมัน การค้นพบของรูปปั้นมังกรหย่างเฉาพิสูจน์ว่ามังกรในวัฒนธรรมเอเชียมีอายุย้อนกลับไปหลายพันปีทีเดียว… Read More »เผชิญหน้ากับพญานาคผู้ยิ่งใหญ่: ประวัติศาสตร์กำลังเริ่มต้นแต่มุ่งสู่จุดจบ

ปัญญาทางพุทธศาสนาที่มีชื่อเสียงที่สุด หรือปรัชญา หรือสิ่งที่เรามักเรียกว่า อริยมรรคมีองค์ 8 ( บาลี : อริยอัฏฐังคิกมรรค; สันสกฤต:อารฺยาษฺฏางฺคมารฺค) สิ่งนี้มาจากตำราทางพุทธศาสนาภาษาบาลีและสันสกฤตซึ่งรักษาคำสอนโบราณของพระพุทธเจ้า พระสุตตันตปิฎกสรุปอริยมรรคมีองค์ 8 โดยเน้นว่า ‘สัมมาสมาธิ’ ล้วนเป็นผลมาจาก ‘สัมมาทิฐิ’, ‘สัมมาวายามะ’, ‘สัมมาวาจา’, ‘สัมมากัมมันตะ’, ‘สัมมาอาชีวะ’, ‘สัมมาสังกัปปะ’, ‘สัมมาสติ’. ‘สติที่ถูกต้อง’ ‘สัมมาสมาธิ’ (สัมมาทิฏฐิ) ในขณะที่เป็นหนึ่งในศีลแปด ครอบคลุมและสรุปการไตร่ตรองของศีลเพิ่มเติม แนวคิดที่กล่าวถึงในคำว่า… Read More »บาป… ทำให้พลาดอริยมรรค

เราเห็นว่าพระคัมภีร์บรรยาย ถึงตัวเราและผู้อื่นอย่างไร – ซึ่งเดิมทีพระเจ้าผู้สร้างสร้างเราตามพระฉายาของพระองค์ แต่พระคัมภีร์ภาคภาษาฮีบรูบันทึกไว้ว่าเราไม่เชื่อฟังพระเจ้าผู้สร้างอย่างไร ทำให้เกิด กิเลสขึ้นในตัวเราทุกคน เพลงสดุดีเป็นชุดเพลงศักดิ์สิทธิ์และเพลงสวดที่ชาวฮีบรูโบราณใช้ในการนมัสการ สดุดีบทที่ 14 ประพันธ์โดยกษัตริย์ดาวิดเมื่อประมาณ 1,000 ปีก่อนคริสตศักราช บันทึกว่าสิ่งต่างๆ ในปัจจุบันมองอย่างไรจากมุมมองของพระเจ้า ด้านล่างนี้คือไทม์ไลน์ที่อธิบายว่าเหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อใดเมื่อเทียบกับตัวละครสำคัญในพระคัมภีร์ไบเบิล กษัตริย์ดาวิดได้ทำเช่นนั้น พร้อมกับข้อความที่ว่า: 2 พระผู้เป็นเจ้ามองลงมาจากสวรรค์ ดูว่า    มีใครสักคนในบรรดาบุตรของมนุษย์    ที่เข้าใจและแสวงหาพระเจ้า3 ทุกคนหลงผิดไป เขากลายเป็นคนไร้ศีลธรรมกันไปหมด    ไม่มีผู้ใดกระทำความดี    ไม่มีแม้แต่คนเดียว สดุดี 14:2-3 วลี ‘กลายเป็นคนไร้ศีลธรรม’ อธิบายถึงเผ่าพันธุ์มนุษย์ทั้งหมด เนื่องจากมันเป็นสิ่งที่เรา ‘กลายเป็น’ การทุจริตหรือหลงผิดจึงอ้างอิงถึง ‘ ภาพลักษณ์ของพระเจ้า ‘  สิ่งนี้บอกว่าความเสื่อมทรามของเราแสดงให้เห็นโดยแยกตัวเป็นอิสระ… Read More »ตอนนี้ที่หลงผิด… เหมือนกับออร์คแห่งมิดเดิลเอิร์ธ

เราได้เห็นไปแล้วว่าพระคัมภีย์ภาษาฮีบรูโบราณได้บันทึกว่าความอยากกระหาย(ตัณหา) และความคิดที่ผิด(กิเลส)เกิดขึ้นมาได้อย่างไรในตอนต้นของประวัติศาสตร์แล้วความรวดร้าว ความเจ็บปวด หรือความทุกข์ที่เรียกว่า ทุกข์/ทุกข์ ล่ะ (Duhkha/Duhkka)? ทุกข์และตัณหาเป็นพื้นฐานของความจริงอันสูงส่งสี่ประการที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ แล้วความไม่เที่ยงที่คล้ายๆกันอย่างอนิจจัง (ภาษาบาลี) หรืออนัตตา (ภาษาสันสกฤต) ล่ะ? ข้อมูลเชิงลึกของอนิคายืนยันว่าการดำรงอยู่ทั้งหมดนั้นชั่วคราว ไม่ยั่งยืน และไม่แน่นอน สรรพสิ่งไม่ว่าทางวัตถุหรือทางจิตใจล้วนประกอบขึ้นเป็นสภาพที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา มีความเสื่อม และดับสลายไป พวกมันเกิดขึ้นและจะสลายไปในที่สุด  พระคัมภีร์ภาษาฮีบรูโบราณอธิบายว่าอนิกาหรืออนิจจังเกิดขึ้นได้อย่างไร? เราเห็นว่าปฏิปักษ์ (ปีศาจหรือมาร) ต่อพระเจ้าผู้สร้างนำมนุษย์กลุ่มแรกไปสู่การไม่เชื่อฟัง มนุษย์ถูกสร้างขึ้นตามพระฉายาของพระเจ้าแต่ปัจจุบันพระฉายานั้นถูกทำลายด้วยความคิดและความกระหายอยากที่ผิด พระเจ้าผู้สร้างจึงตอบสนองทั้งต่อปฏิปักษ์ของพระองค์และต่อมนุษย์ด้วย เรามาดูการตอบสนองของพระองค์ต่อปฏิปักษ์ของพระองค์ได้ในภายหลัง ที่นี่เราจะเห็นว่าพระองค์ทรงสร้างสังสารวัฏขึ้นสำหรับจักรวาลทางกายภาพ อาณาจักรรูปธรรมหรือรูปาโลก ( รูปูปะทาตุ )อย่างไร วัฏจักรสังสารวัฏของจักรวาล – และทุกสิ่งในนั้น พระผู้สร้างเผชิญหน้ากับมนุษย์รุ่นแรกๆ เป็นครั้งแรก โดยเปิดโปงการไม่เชื่อฟังของพวกเขา จากนั้นพระองค์ทรงตั้งหลักธรรมอีกข้อหนึ่งขึ้นในโลก… Read More »คำสาปทุกข์ของมนุษย์

ตรีวิษ (สันสกฤต: triviṣa ; ทิเบต: duggsum ) หรืออกุศลมูล (สันสกฤต: akuśala-mula ; Pāli: akusala-mūla ) หมายถึงรากกิเลสทั้งสามของสภาวะจิตที่ก่อให้เกิดสภาวะจิตอื่น ๆ หรือกิเลสนั่นเอง กิเลศทำให้จิตใจขุ่นมัวทำให้เกิดการกระทำที่เป็นอันตราย นักปราชญ์และนักบวชเข้าใจมานานแล้วถึงพลังทำลายล้างของรากกิเลสทั้งสามนี้ ซึ่งทำให้เกิดกิเลศเพิ่มเติมขึ้นมา  กิเลสหลักสามประการหรือพิษทางจิต ได้แก่ : กิเลสทั้งสามนี้เป็นข้อบกพร่องสามประการที่ทุกคนมีมาแต่กำเนิด กิเลสทั้งสามถือเป็นรากของตัณหาและเป็นส่วนที่ก่อให้เกิดทุกข์ ความเจ็บปวด และแม้แต่ความตาย ซึ่งถือว่าเป็นแก่นแท้ของพุทธศาสนา วงจรของกิเลสและตัณหาที่อธิบายไว้ในพระคัมภีร์ พระคัมภีร์อธิบายความเข้าใจอย่างเดียวกันนี้เกี่ยวกับความอยากที่นำไปสู่บาปและความตาย เจมส์ผู้เป็นน้องชายของพระเยซูคริสต์ได้เขียนไว้ในหนังสือของเขาว่า 14 ทว่า แต่ละคนถูกยั่วยุได้ ในเวลาที่เขาติดกับดักแรงกิเลสของตัวเอง 15 เมื่อกิเลสเกิดขึ้นแล้ว บาปก็เกิดตามไปด้วย เมื่อบาปเติบใหญ่เต็มที่แล้ว ก็นำไปสู่ความตาย เจมส์ 1:14-15… Read More »ต้นกำเนิดของตรีวิษและกิเลสแรก

ตั้งแต่สมัยโบราณ สถูป ( สันสกฤต : स्तूप, = ‘กองพะเนิน’) มีบทบาทสำคัญในพิธีกรรมทางพุทธศาสนาและให้ข้อคิดทางจิตวิญญาณ สถูปซึ่งเป็นทรงกลมหรือโดมดินเผา บรรจุอัฐิ เช่น กระดูกของพระสงฆ์และแม่ชีที่เป็นที่เคารพนับถือ อีกทั้งยังมีทางเดินรอบ ๆ โดมเพื่อให้ผู้แสวงบุญสามารถเดินรอบ ๆ และทำสมาธิได้ ( ปรทักษินา หรือ pradakhshina คือการเดินวนขวา) เมื่อศาสนาพุทธแผ่ขยายไปทั่วเอเชีย โครงสร้างสถูปดั้งเดิมก็ได้รับการดัดแปลงให้กลายเป็นสถูปในทิเบต เจดีย์ในเอเชียตะวันออก และชัยยะ(chaitya)ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แม้ว่าโครงสร้างจะพัฒนาไปมากแล้ว แต่รูปแบบพื้นฐานประกอบด้วยโดมดินเผา ฐานสี่เหลี่ยม และมียอดแหลมตรงกลาง โครงสร้างพื้นฐานนี้สะท้อนถึงจักรวาลที่อธิบายไว้ในเรื่องราวการทรงสร้างของพระคัมภีร์ไบเบิล เราเห็นว่าเรื่องราวนี้บันทึกว่าพระเจ้าผู้สร้างสร้างมนุษย์ ‘ตามพระฉายาของพระเจ้า’… Read More »ปฏิปทาในสถูปจักรวาล